معافیت سربازی یکی از موضوعات مهم برای مشمولان نظام وظیفه است که با توجه به شرایط فردی، خانوادگی، پزشکی یا اجتماعی، امکان دریافت کارت معافیت دائم یا موقت را فراهم میکند. قوانین مربوط به معافیتها هر سال دستخوش تغییراتی میشود. در ادامه این مطلب، با مجله خبری تیم النصر عربستان همراه باشید .
معافیت سربازی

افرادی که حداقل ۴۰ سال سن دارند و دارای ۳ فرزند یا بیشتر هستند، میتوانند معافیت دائم سربازی دریافت کنند. این معافیت به این معناست که مشمولان بالای ۴۰ سال با شرایط گفته شده دیگر نیازی به گذراندن خدمت سربازی ندارند و میتوانند برای ثبت درخواست معافیت خود اقدام کنند.
معافیت پزشکی
در این نوع معافیت، اگر مشمول دچار بیماری یا نقص جسمیـروانی باشد که توانایی انجام خدمت سربازی را تحت تأثیر قرار دهد، میتواند پس از معاینات تخصصی، کارت معافیت دائم یا معافیت از خدمات رزمی دریافت کند.بیماریهای چشم، قلب، اعصاب، ارتوپدی، گوارش و… در این گروه قرار میگیرند.
معافیت ایثارگری
افراد دارای سابقه ایثارگری، رزمندگی یا جانبازی (یا فرزندان آنها) میتوانند از تسهیلات معافیت بهرهمند شوند. امتیازها بر اساس میزان سابقه رزمندگی یا درصد جانبازی محاسبه میشود و در برخی موارد منجر به معافیت دائم فرزند میشود.
عافیت سربازی کفالت
معافیت کفالت شامل افرادی میشود که سرپرست اصلی یکی از اعضای خانواده هستند و نبود آنها موجب ایجاد مشکل جدی در زندگی فرد نیازمند مراقبت میشود. این نوع معافیت بر اساس شرایط پدر، مادر، خواهر، برادر و برخی نزدیکان درجهیک صادر میشود.
معافیت سربازی ۱۴۰۴
قوانین مربوط به معافیت سربازی در سال ۱۴۰۴ شامل جدیدترین بخشنامهها درباره معافیتهای پزشکی، کفالت، ایثارگری، نخبگان، مددجویان و شرایط سنی ویژه است که توسط سازمان نظاموظیفه اعلام میشود.
معافیت سربازی چشم
در صورت ابتلا به مشکلات شدید بینایی مانند نزدیکبینی یا دوربینی با نمره بالا، آستیگماتیسم شدید، تنبلی چشم، فقدان چشم، یا بیماریهای خاص شبکیه، مشمول میتواند بر اساس جدول آییننامه پزشکی، معافیت دائم یا معافیت از رزم دریافت کند.
معافیت سربازی دو فرزندی
طبق قانون فرزندآوری، پدرانی که دو فرزند دارند مشمول تخفیف خدمت یا امکان استفاده از تسهیلات نظاموظیفه هستند. میزان این تسهیلات بسته به شرایط سال ممکن است تغییر کند.
معافیت سربازی بالای چهل سال
مشمولانی که به سن ۴۰ سالگی میرسند و همچنان وضعیت خدمتی خود را تعیین نکردهاند، در برخی شرایط خاص (مثل کفالت، ناتوانی سرپرست یا شرایط اجتماعی) میتوانند از معافیت بهرهمند شوند. این معافیت عمومی و قطعی نیست و براساس بخشنامههای سال صادر میشود.
معافیت سربازی سن پدر
اگر پدر مشمول به دلیل سن بالا و ناتوانی ناشی از کهولت نیازمند مراقبت باشد، فرزند پسر میتواند با ارائه مدارک پزشکی و اثبات وابستگی پدر، معافیت کفالت دریافت کند.
معافیت سربازی تک فرزندی
تنها پسر خانواده بودن بهتنهایی موجب معافیت نمیشود؛ اما اگر تنها پسر خانواده سرپرست والدین نیازمند مراقبت باشد یا پدر و مادر شرایط خاصی داشته باشند، میتواند از معافیت کفالت استفاده کند.
معافیت سربازی پزشکی
در صورت وجود بیماریهای جسمی، روانی یا نقص عضو که توان انجام خدمت را مختل کند، مشمول پس از گذراندن معاینات تخصصی میتواند معافیت دائم یا معافیت از خدمات رزمی دریافت کند.
معافیت سربازی کفالت مادر
در صورتی که مادر فاقد همسر (فوت یا طلاق بدون ازدواج مجدد) باشد و فرزند تنها سرپرست او باشد، امکان دریافت معافیت کفالت مادر وجود دارد. شرایط سنی و توانایی مادر در این نوع معافیت بسیار اهمیت دارد.
معافیت سربازی واریکوسل
واریکوسل در صورتی که شدید باشد (درجه ۳) یا باعث کاهش قابل توجه عملکرد بیضه شده باشد، میتواند منجر به معافیت دائم یا معافیت از خدمات رزمی شود. تشخیص نهایی با سونوگرافی و کمیسیون پزشکی نظاموظیفه است.
معافیت سربازی وزن
اگر وزن فرد بهطور غیرطبیعی کم یا زیاد باشد و این وضعیت سلامت او و توانایی انجام خدمت را مختل کند، ممکن است مشمول معافیت دائم یا معافیت موقت شود. ملاک اصلی «BMI» و شرایط پزشکی است.
معافیت سربازی ورزشکاران
ورزشکاران حرفهای که عضو تیمهای ملی هستند طبق آییننامه نظاموظیفه ممکن است معافیت یا امتیازات ویژه دریافت کنند. این معافیت شامل ورزشکاران مدالآور در مسابقات معتبر بینالمللی است.
معافیت سربازی وزن بالا
افرادی که BMI بسیار بالا دارند (چاقی شدید) و چربی اضافی سلامت آنها را تهدید کند، میتوانند پس از بررسی پزشکی معافیت از رزم یا در موارد شدیدتر معافیت دائم بگیرند.
معافیت سربازی وزن کم
لاغری شدید با BMI بسیار پایین، در صورتی که ناشی از بیماری یا ضعف عمومی باشد و توان جسمی را مختل کند، میتواند موجب معافیت موقت، معافیت از رزم یا معافیت دائم شود.
عافیت سربازی ورزشی
این واژه به مجموع شرایط معافیت ورزشکاران حرفهای اشاره دارد. قهرمانان دارای مدال آسیایی، جهانی و المپیک میتوانند کارت پایان خدمت یا معافیت دریافت کنند.
معافیت سربازی واریس پا
واریس پا در صورت شدید بودن (مرحله پیشرفته، زخم، درد مزمن یا اختلال در راه رفتن) میتواند منجر به معافیت از رزم یا معافیت دائم شود. واریس خفیف معمولاً معافیت نمیدهد.
معافیت سربازی وسواس
اختلال وسواس فکری–عملی (OCD) اگر در حد شدید باشد و عملکرد فرد را مختل کند، پس از بررسی توسط روانپزشک نیروهای مسلح میتواند منجر به معافیت دائم شود.
معافیت سربازی ویتیلیگو
ویتیلیگو یا پیسی بهتنهایی معمولاً معافیت دائم نمیدهد اما اگر گسترده باشد، ظاهر فرد را بهشدت تحت تأثیر قرار دهد یا مشکلات روانپزشکی همراه داشته باشد، ممکن است معافیت از رزم یا دائم لحاظ شود.
معافیت سربازی واریکوسل ۱۴۰۳
این کلیدواژه به جستجوی قوانین بهروز در سال ۱۴۰۳ درباره واریکوسل مربوط است. شرایط کلی همچنان شامل درجه بیماری، آتروفی بیضه و نظر کمیسیون پزشکی است.
معافیت سربازی بالای چهل سال
افرادی که به سن ۴۰ سالگی رسیدهاند و وضعیت خدمتی خود را مشخص نکردهاند، تحت شرایط خاص و براساس قوانین نظاموظیفه ممکن است از معافیت استفاده کنند. این معافیت عمومی نیست و وابسته به شرایط کفالت، مشکلات جسمی یا بخشنامه سال است.
معافیت سربازی با نمره چشم
اگر نمره چشم (نزدیکبینی، دوربینی یا آستیگمات) از حد مشخصی بالاتر باشد، فرد میتواند براساس جدول آییننامه پزشکی نظاموظیفه معافیت دائم یا معافیت از رزم دریافت کند.
معافیت سربازی برای چشم
بیماریهای چشمی مانند تنبلی چشم شدید، قوز قرنیه، آسیب شبکیه، نابینایی یک چشم و نمره چشم بالا جزو مواردی هستند که میتوانند معافیت ایجاد کنند. نوع معافیت بسته به شدت بیماری تعیین میشود.
معافیت سربازی بالای ۳۵ سال
افراد بالای ۳۵ سال در برخی شرایط خاص مانند کفالت یا مشکلات خاص پزشکی ممکن است مشمول معافیت شوند. این نوع معافیت سنی «عمومی» نیست و نیازمند مدارک کامل است.
معافیت سربازی با ضعیفی چشم
اگر ضعیفی چشم به حدی باشد که نمره لنز یا عینک از مقدار تعیینشده در آییننامه بالاتر برود، کمیسیون پزشکی میتواند معافیت دائم یا معافیت از رزم صادر کند.
معافیت سربازی با دیسک کمر
دیسک کمر در صورتی که باعث محدودیت حرکتی، درد شدید، دیسک بیرونزده، یا تنگی کانال نخاعی شده باشد، یکی از دلایل رایج معافیت دائم است. تشخیص نهایی براساس MRI و کمیسیون پزشکی است.
معافیت سربازی برای برادر سوم
اگر خانواده سه پسر بالای ۱۸ سال داشته باشد، این موضوع بهتنهایی معافیت نمیدهد؛ اما اگر پدر ناتوان باشد یا شرایط کفالت برقرار شود، یکی از پسرها میتواند کفالت بگیرد. واژه “برادر سوم” بیشتر به باور اشتباه قدیمی اشاره دارد.
معافیت سربازی با سن پدر
اگر پدر به دلیل سن بالا (کهولت سن)، بیماری یا ناتوانی قادر به اداره زندگی نباشد، فرزند پسر میتواند براساس کفالت معافیت دریافت کند. مدارک پزشکی و بررسی کمیسیون ضروری است.
معافیت سربازی با تتو گردن
تتو (خالکوبی) در گردن، صورت یا نواحی حساس، فقط در صورت ایجاد مشکلات روانشناختی یا اختلالات رفتاری مرتبط با آن ممکن است بررسی شود. خودِ تتو معافیت «خودکار» نمیدهد.
سرباز های فراری

اگر فراری خود را معرفی کند (قبل از دستگیری): طبق ماده ۶۰ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح، بسته به مدت غیبت، به جای حبس ممکن است اضافه خدمت داده شود.
اگر مدت غیبت خیلی زیاد باشد (مثلاً بیش از ۶ ماه طبق آییننامه اجرایی) شرایط جرمانگاری شدیدتر است: “اگر مدت فرار بیش از ۶ ماه باشد … نسبت به تعقیب کیفری اقدام میشود.
همچنین، مشمولانی که «غایب» محسوب میشوند (نه دقیقاً فراری) بسته به میزان غیبت، ممکن است مجازاتهایی داشته باشند: طبق گفته یک حقوقدان، اگر غیبت بیش از یک سال در زمان صلح باشد، فرد فراری محسوب شده و مجازات ۶ ماه حبس دارد.
خرید سربازی

در برخی منابع گفته شده که «خرید سربازی» در لایحه بودجه ۱۴۰۴ مطرح شده بود؛ کمیسیون تلفیق ظاهراً با آن موافقت کرده است.طبق آن خبرها، مبلغ خرید خدمت سربازی در ۱۴۰۴ برای غایبینی که حداقل ۵ سال غیبت دارند، بر اساس مقطع تحصیلی تعیین شده است:
کاردانی و پایینتر: ۲۵۰ میلیون تومان
کارشناسی / کارشناسی ارشد: ۴۰۰ میلیون تومان
دیدبان ایران
دکترای پزشکی / غیرپزشکی، متخصص: ۶۰۰ میلیون تومان
دیدبان ایران
تخفیف برای کسانی که فرزند دارند (۲۰٪ به ازای هر فرزند تا سقف ۶۰٪) و کسانی که تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستیاند (۵۰٪ تخفیف) در نظر گرفته شده است.
⏬مقالات پیشنهادی⏬